Đến tháng 1/2002, đáp ứng hoài vọng của chị em, duy trì vững bền nghề dệt thổ cẩm truyền thống, xã đã thành lập “hiệp tác xã dệt thổ cẩm Khmer Văn Giáo” để có địa chỉ nhất định cho các nghệ nhân dệt thổ cẩm vùng Bảy Núi tìm về.
/. Nghề dệt thổ cẩm của đồng bào dân tộc Khmer Bảy Núi đã có hàng trăm năm nay. Bà Neáng Nhây, một nữ giới Khmer đã 73 tuổi, ở ấp Sraysa Koth (xã Văn Giáo) là nghệ nhân giàu kinh nghiệm trong nghề dệt thổ cẩm ở vùng Bảy núi cho biết: Văn Giáo là cái nôi nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Khmer. Sản phẩm của làng nghề còn đạt nhiều giải thưởng của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Hội chợ làng nghề Việt Nam, gần nhất là trong tháng 3/2013 sản phẩm đạt giải tại Lễ hội nghề dệt truyền thống các nước ASEAN do Bộ Công Thương tổ chức tại tỉnh Thái Nguyên.
Từ sản phẩm dệt còn tranh thủ làm ra trên 40 mặt hàng túi xách, nón, khăn tay, ví, áo gối, khăn trải bàn. Các hộ làm nghề cốt lấy công làm lãi, nên giá bán không cao, từ 200. Hiện, cộng tác xã đã cuộn 70 hộ với 143 xã viên. Để tạo màu sắc, chất lượng cho sản phẩm thổ cẩm óng ả , chắc, đẹp, bền, họa tiết hoa văn sắc sảo mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Khi chiến tranh biên giới Tây Nam xảy ra, đồng bào phải sơ tán xuống vùng Sóc Trăng, Trà Vinh, mai mối một nghề dệt.
Hiệp tác xã đã tranh thủ sự trợ giúp của Sở Công Thương định kỳ mỗi năm tổ chức 1 - 2 lớp dạy nghề dệt, kỹ thuật nhuộm, chuyên môn hóa các công đoạn dệt, nhuộm tơ…; dự các kỳ hội chợ trong nước và ở Campuchia.
Cuối năm 1998, Hội Liên hiệp nữ giới tỉnh An Giang đã tranh thủ tổ chức CARE (Australia) triển khai dự án “khôi phục làng nghề dệt thổ cẩm Văn Giáo” hỗ trợ tất thảy phí tổn mua thuốc nhuộm, mở lớp nâng cao kỹ thuật nhuộm tơ, xử lý nước thải, trang bị 57 khung dệt, khung bắt chỉ, nồi nhuộm, lược dệt. Bên cạnh đó, từ nguồn ngân sách tỉnh, huyện còn hỗ trợ hiệp tác xã thành lập “Trung tâm cộng đồng làng nghề dệt” và nhà trưng bày sản phẩm dệt của các xã viên.
Bên cạnh đó, sản phẩm còn được bán ký gửi tại bảo tồn Dân tộc học Hà Nội, các nhà hàng khách sạn, các khu du lịch lớn tại đô thị Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Nha Trang, Bà Rịa - Vũng Tàu và vươn ra thị trường quốc tế như Hoa Kỳ, Đức, Campuchia….
000 đồng đến trên 3 triệu đồng/sản phẩm tùy loại, trừ chi phí bình quân thu nhập của mỗi xã viên khoảng 2 triệu đồng/tháng, bổ sung thêm cho nguồn thu nhập chính từ nông nghiệp, giúp nữ giới Khmer xã biên thuỳ Văn Giáo có việc làm ổn định, thoát nghèo và giữ giàng được bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc. Ngay từ buổi đầu thành lập, Hợp tác xã đã cuốn 84 xã viên và được địa phương tương trợ vốn ban đầu 116,42 triệu đồng để chị em bắt tay vào làm nghề.
Chị Lê Kim Khá - Chủ nhiệm Hợp tác xã cho biết: Với kiên tâm trụ vững, Hợp tác xã luôn chú trọng cải tiến kỹ thuật, kiểu dáng, phối hợp truyền thống với hiện đại, để sản phẩm đáp ứng được gu người tiêu dùng và định hướng vươn ra thị trường quốc tế. Để giới thiệu sản phẩm với người tiêu dùng, mở mang thị trường. Sau khi chiến tranh chấm dứt, trở về quê nhiều phụ nữ Khmer có “tâm huyết” nhớ nghề, muốn khôi phục lại nghề và được nhiều hộ Khmer hưởng ứng.
Không phụ lòng tin tức, sự quan hoài tương trợ đầu tư của quốc gia, các nghệ nhân đã khéo léo#, kĩ càng coi ngó cho từng sản phẩm, từ chọn màu sắc, nhuộm tơ đến kỹ thuật dệt, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không ngừng sáng tạo ra 50 họa tiết hoa văn, có nội dung rất phong phú dựa trên các truyện cổ tích, dân gian, khắc họa lại lịch sử truyền thống, sinh hoạt đời thường của đồng Khmer trên đất Việt như hình Phật Thích Ca, lồng đèn, bông dâu, hình vẩy rồng, hình voi, tranh hình tượng trên lụa.
Sản phẩm thổ cẩm của đồng bào Khmer Bảy Núi được dệt từ loại tơ tằm đặc biệt của huyện Bảo Lộc (tỉnh Lâm Đồng), hoàn toàn dệt thủ công nên bắt mắt du khách, nhất là khách quốc tế đến tham quan mua sắm tại hiệp tác xã.
Năm 2012, cộng tác xã đã được Cục sở hữu trí óc cấp giấy chứng nhận mác tập thể, Ủy ban quần chúng tỉnh xác nhận là Làng nghề tiểu thủ công nghiệp truyền thống; tặng danh hiệu cho 2 nghệ nhân Neáng Nhây, Neàng Sà Mol đã có 7 đời sản xuất nghề dệt thổ cẩm và 3 thợ giỏi Neáng Sóc Khênh, Neáng Chanh Ty, Neáng Sà My.
Trong đó có 2 mặt hàng chính thống là khăn choàng và vải xà rông, phục vụ nhu cầu đa dạng của nhiều đối tượng, nên rất dễ tiêu thụ.
Dệt thổ cẩm Văn Giáo là nghề cần lao nhẹ nhõm, nữ giới luống tuổi hay lớn tuổi đều làm được, đốn là dệt tại nhà nên có thể tranh thủ vừa làm nghề, vừa làm ruộng, trông nhà, dạy dỗ con cháu.
0 comments:
Post a Comment